De oorsprong van de Tokaji
De tokaji is een wijn uit de regio Tokaj in Hongarije. Deze streek ligt om de stad met dezelfde naam in het Noord-Oosten van Hongarije. Een deel van de regio behoort sinds 1920 tot Slowakije. Wijnen uit Slowakije kunnen hierdoor ook de benaming 'Tokaji' krijgen, als ze dezelfde standaarden aanhouden voor productie als hun Hongaarse buren. Er zijn zowel droge Tokaji's als zoete, omdat het simpelweg aangeeft of een wijn uit die streek komt.
Druiven in Tokaji wijnen
Er zijn zes verschillende druifsoorten die gebruikt mogen worden voor Tokaji wijnen. Drie van deze zes, zijn vooral belangrijk:
- Furmint (beslaat ongeveer 60% van de wijngaarden voor het fruitig karakter, is hoog in zuren, heeft tonen van abrikoos, appel, peer en citroen)
- Hárslevelű (ongeveer 30% van de wijngaarden, zeer florale aroma's)
- Sárga muskotály (beter bekend als Muscat a Petits Grains, ook zeer floraal karakter, mogelijk alternatief voor Hárslevelű)
De overige druifsoorten beslaan minder dan 10% van de wijngaarden en zijn:
- Zeta (eerder bekend als Oremus)
- Koverszolo
- Kabar
Dessertwijnen uit Tokaj
Tokaji Aszú
De naam Aszú komt van een Hongaars woord dat betekende 'gedroogd'. Dit verwees naar druiven die door Nobele Rot zijn aangetast. Het woord Aszú kan nog steeds verwijzen naar zowel druiven met Nobele Rot als de wijn die ervan wordt gemaakt. Voor de zoete wijn wordt een deel Nobele Rot-druiven geplet met een deel normale druiven. Soms zie je op Aszú-wijnen een nummer staan. Zo kan er staan "5 Puttonyos" of "6 Puttonyos".
Wat is het verschil tussen een 5 Puttonyos en een 6 Puttonyos?
In het kort:
De 6 puttonyos is zoeter, is meer geconcentreerd en kan langer bewaard blijven. In de loop van de tijd zal de 6 puttonyos ook interessantere smaken ontwikkelen. Zo is het eigenlijk de "premium"-versie.
Het lange verhaal:
De Puttonyos staat voor de maat, die werd gebruikt om druiven af te wegen. De Puttonyos is een soort mandje waarin de druiven gingen die waren aangetast door Nobele Rot. Zo zie je dat een 6 Puttonyos, zes emmers van Nobele-Rotdruiven bevat. De Nobele Rot maakt de wijn zoeter en zorgt ook voor de interessante manier waarop de smaak zich ontwikkelt.
Wat is een Tokaji Eszencia?
De Tokaji Eszencia is een extreem speciale Tokaji. De Eszencia wordt gemaakt van sap dat spontaan uit de druif komt lopen wanneer de druiven zijn aangetast door Nobele Rot. Dit sap wordt opgevangen door emmers die onder de ranken staan. Dit sap wordt ook wel als Nobel Sap gezien omdat het puur is en zeer geconcentreerd. De Eszencia heeft daarmee het hoogste suikergehalte van de Tokajis. Soms wordt de Eszencia van een vorig jaar gebruikt om wijnen wat meer body te geven: als de oogst een jaar veel slechter uitpakt bijvoorbeeld.
Eszencias zijn dan ook ontzettend lang houdbaar. De smaakt ontwikkeld zich natuurlijk wel over de jaren. De gisten in de wijn zullen de suikers opeten, waardoor de wijn hoger in alcohol wordt en minder zoet. Vaak ontwikkeld de smaak zich door de Nobele Rot ook weg van fruitige tonen en naar tonen als paddestoelen en kruiden. Eszencias zijn door hun hoge concentratie kostbaar, maar ze maken een fantastisch huwelijksgeschenk.
Tokaji szamorodni
Dan is er nog de Szamorodni, wat vrij vertaald naar 'zoals het groeit' of 'zoals het komt'. Deze stijl kan worden gemaakt van zowel Nobele Rot-druiven als normale en er is geen specifieke eis aan hoeveel van elk er gebruikt moet worden. Op basis van hoeveel Nobele Rotdruiven de wijn bevat, kan een Szamorodni zich daarom zowel ontwikkelen als een droge wijn (száraz) als een zoete wijn (édes).
Tokaji Late Harvest
Er is nog een zoete stijl wijn waarbij er onbekend is hoeveel Nobele Rotdruiven er voor zijn gebruikt: De Late Harvest. Bij deze wijn is het enkel belangrijk dat de productiestandaarden worden aangehouden en de wijn op traditionele manier wordt geproduceerd. Late Harvests zijn daarom meestal minder zoet dan Aszús en Eszencias.
De Tokaji wijnen die wij verkopen:
- Tokaji Aszú 5 Puttonyos (Biologisch)
- Tokaji Hegyalja (Late Harvest)