Ik heb een beetje een haat-/liefdeverhouding als het neerkomt op alcohol. Zo heb ik een hedonistische kant die gefascineerd is door de diepgang van de smaaknotities die alleen alcoholische drankjes met zich mee brengen. Aan de andere kant ben ik een beetje een health-junkie die het liefst uitputtende workouts doet, intermittent-fast en zo weinig mogelijk koolhydraten eet. Daar dan nog bovenop gegooid dat ik last heb van een Asian flush en... ja, er blijft dan weinig ruimte voor drank. Toch wil ik ook zo af en toe genieten van een heerlijke wijn of cocktail. Dan doe ik er ook zoveel mogelijk aan om een kater te voorkomen. Voorkomen is immers beter dan genezen... al ben ik bang dat een ultieme kuur nog onbeschikbaar is voor katers.
Het voorkomen van een kater
Let op wat je eet voor het drinken
Het liefst wil je een flinke maaltijd met genoeg vet hebben gegeten voordat je gaat drinken. Vroeger werd mij wel verteld dat een glas melk je maag een beschermende laag gaf waardoor je beter alcohol kon drinken. Dat is niet bepaald hoe het werkt, maar het effect lijkt er wel op. Vet remt de verwerking van alcohol. Je kan dus niet per se meer drinken, maar het duurt langer voordat de alcohol wordt opgebouwd in jouw bloed. Hierdoor lijkt het alsof je beter tegen alcohol kan, maar heb je eigenlijk gewoon een vertraging in het effect. Kijk daarom uit dat je niet heel veel meer gaat drinken dan je normaliter zou doen, als je de alcohol niet snel genoeg voelt. Het kan namelijk zijn dat het effect later inslaat.
Andersom zal je zien, dat op een nuchtere maag je enorm snel dronken kan raken. Je maag kan hierdoor ook snel overstuur raken, dus dit is totaal niet aan te raden.
Let op het weer/ de omgevingstemperatuur
De omgevingstemperatuur heeft ook invloed op de verwerking van alcohol. Als je op een hete dag in de zon in het park gaat drinken, merk je misschien dat je veel sneller dronken wordt. Dit komt doordat al je bloedvaten zijn uitgezet. De alcohol verspreidt zich snel en zelf voel je je waarschijnlijk een beetje duf. Daarnaast heb je meer vocht nodig in de zon, omdat je gaat zweten. Bij het zweten verlies je vocht en het drinken van alcohol onttrekt vocht. Zo zou je veel meer water moeten drinken op een hete dag - zeker als je ook alcohol drinkt.
Denk daarnaast ook aan warme uitgaansgelegenheden. Als je op een druk feest hard staat te dansen, is het ook verstandig om genoeg water te drinken. Kijk daarbij ook uit als je vanuit een warme plek naar een koude gaat (zoals bij het uitlopen van een club) of juist vanuit een koude plek naar een warme (zoals in de zomer het uitlopen van de xtra-cold ice bar). Sommige mensen kunnen door een groot warmte-verschil flauwvallen.
Let op de soort alcohol
Er zit verschil in de soorten alcohol waar ik het meest op reageer. Mensen hebben soms het idee dat hoe meer suiker er in een drankje zit, hoe erger hun kater is. Onderzoek heeft echter uitgewezen dat dit niet het geval is. Mijn vermoeden is, dat mensen misschien dat idee hebben gekregen omdat:
- je lage kwaliteit drank en veel kunstmatige toevoegingen kan maskeren met suiker
- je misschien sneller sterke drankjes drinkt als ze zoet zijn (denk aan cocktails) en minder snel door hebt hoeveel sterke drank je al gedronken hebt
- suiker vocht vasthoudt. Mogelijk krijg je hoofdpijn door een extra tekort aan vocht.
De les die je hieruit kan halen (als je zo gevoelig bent als ik) is:
- Drink geen goedkope of lichtzoete wijnen als je buiten de deur bent, want je weet niet wat er precies in zit. Ik heb ooit gehoord dat er 200 toevoegingen zijn die niet verplicht zijn om te vermelden op het label. Mocht je gevoelig zijn voor een daarvan, dan heb je snel pech.
Als ik een drankje wil hebben buiten de deur waar geen specifieke wijnlijst is, kies ik altijd voor een mix met wodka of gin. - Houdt de tijd en jouw portemonnee in de gaten als je uitgaat. Als jouw gezelschap graag drinkt, kan je best een rondje geven zonder zelf een alcoholisch drankje te nemen. Neem bijvoorbeeld een tonic of bruisend water. Mocht je dat een vervelende look vinden, kan je altijd de barman vragen er een blaadje mint of citroen in te doen. Dan lijkt het alsof je een mixer drinkt.
Als het gaat om alcoholsoorten die daadwerkelijk iets uitmaken in de kater, dan gaat het vooral om de helderheid van de sterke drank. Hieronder heb ik een lijst gemaakt van beste tot slechtste soorten alcoholische drankjes:
- Wodka
- Gin
- Witte wijn*
- Whiskey
- Rum
- Rode wijn*
- Brandy/Cognac
Andrew Huberman gaf zelfs aan dat 'Ethanol opgelost in sinaasappelsap' boven 'Wodka' kan worden geplaatst, als drankje dat het minst een kater riskeert. Echter, ken ik niemand die zo'n drankje mengt, dus heb ik hem ertussenuit gelaten. Je ziet wel dat de bovenste sectie bestaat uit alcoholische dranken die erg doorzichtig zijn. Persoonlijk had ik de regel: hoe minder doorzichtig de alcohol, hoe slechter het voor me is. Zo had ik -dacht ik- ook meer problemen met rum dan met brandy (al heb ik beiden nauwelijks gedronken).
Zelf heb ik bier er tussenuit gelaten, omdat ik erachter ben gekomen dat ik niet goed tegen gluten kan. Als ik bier drink, krijg ik vrij snel last van buikkrampen. Anderen zouden bier kunnen zetten op de derde plaats, voor witte wijn.
*Ik heb zelf gemerkt dat ik op sommige wijnen heel slecht reageer en andere juist helemaal niet. Zo af en toe kom ik een rode wijn tegen die ik volledig zonder problemen kan drinken en waarna ik de volgende dag kakelfris opsta. Bij andere wijnen zink ik vanaf een paar slokken al helemaal in mijn glas. Er zit veel verschil tussen wijnen. Als je merkt dat je vaak problemen hebt met wijn, zou je nog biologische wijnen kunnen proberen. Hoewel biologische wijnen wat duurder zijn dan de gemiddelde 'supermarktwijn', zijn ze het extra geld wel waard. Zo weet je dat je tenminste echte wijn... en alleen wijn binnen krijgt.
Adressen voor biologische wijn:
- Ekoplaza/De Marqt
- www.yanflorijn.nl
- https://craftwine.nl/
Onze biologische dessertwijnen:
Waterstofdioxide?
Het volgende zal misschien vreemd klinken, maar een extreem kleine concentratie van waterstofdioxide kan jouw wijn makkelijker verteerbaar maken. Dit is een zeer controversieel punt, omdat mensen blijkbaar niet te vertrouwen zijn met dit soort stoffen. Waterstofdioxide is een stof die in hogere concentraties wordt gebruikt om schoon te maken en bij de tandarts wordt aangeboden wordt om te spoelen (of soms op ontstekingen wordt gebruikt om anaerobe bacteriën te doden). Als je echter waterstofdioxide extreem verdund, kan het in wijn een positieve werking hebben. Wijn wordt vaak verscheept met een lading sulfieten (je ziet vaak op het label 'bevat sulfieten'). Deze sulfieten helpen om de wijn stabiel en daarmee drinkbaar te houden tijdens het transport. Een grote hoeveelheid sulfieten drinken in combinatie met alcohol kan echter vervelend zijn, omdat sulfieten de werking van glutathion (een soort hoofd-antioxidant) in de lever tegenwerkt. Hierdoor is het lastiger om de alcohol te verwerken en heb je sneller last van een ophoping in acetyldehyde (die nare toxische stof). Waterstofdioxide (in extreem lage concentratie) zorgt voor een oxiderende reactie (een reactie waar veel zuurstof vrijkomt) die het sulfiet verandert in sulfaat. Sulfaat is een zwavelhoudende stof die je lichaam wel makkelijk afbreekt en dus geen probleem vormt voor je lichaam. Jacqueline Niesten (vinoloog bij de wijnacademie) bracht vroeger het product Sulfree uit. Dit was een klein druppelflesje met de juiste concentratie waterstofdioxde die je kon gebruiken om een druppel in je wijn te doen. Helaas mocht dit product niet langer verkocht worden, mogelijk omdat hoge concentraties waterstofdioxide giftig kunnen zijn. Zoals je eerder las, wordt het in hoge concentraties gebruikt als schoonmaakmiddel. Dit vind ik zelf erg flauw, omdat het een mooi product was en de risico's dat mensen 10 flesjes achterover slaan zonder wijn in mijn ogen minimaal is... maar je weet het nooit.
In ieder geval hier dus ook de disclaimer dat het toevoegen van waterstofdioxide aan wijn GEEN ADVIES van mij is. Doe zelf altijd je eigen onderzoek en let goed op of producten 'food grade' zijn en in welke mate ze giftig kunnen zijn. Sommige middelen zijn een gif of medicijn, afhankelijk van de dosis.
Neem wat voor het slapen gaan...
Er is niet een magisch anti-katermiddel. De meeste mensen geloven dan ook niet in supplementen. Zelf heb ik gemerkt dat er maar drie dingen zijn die voor mij werken als het aankomt op supplementen en alcohol:
Sunset zorgt ervoor dat er in jouw lever de antioxidant Gluthatione wordt aangemaakt. Deze is enorm belangrijk om inflammatie tegen te gaan. De antioxidanten en mineralen kan je uberhaupt goed gebruiken, omdat alcohol toch jouw voorraad antioxidanten en mineralen uitput. Superoxide Dismutase is een enzym dat je weefsels en cellen verder beschermt tegen schade van vrije radicalen en zo inflammatie tegen gaat.
Voor alle supplementen merk ik alleen een groot verschil, wanneer ik ze inneem voor het slapen. Kijk ook uit met de supplementen die je slikt. Vitamine-C en -B voor het slapen (of NAD-supplementen) kunnen ervoor zorgen dat je juist lastig in slaap valt. Zorg er in ieder geval voor dat je genoeg uren slaap kan pakken. Alcohol zorgt voor een oppervlakkige slaap en daardoor heeft je lichaam genoeg rust nodig (die nacht, maar denk ook aan volgende nachten).
Ik ben zelf nog nieuwsgierig naar CoQ10 en ben bezig met onderzoek naar de werking van dit middel en insuline- misschien dat een update volgt.
Het 'genezen' van een kater
Je kan een kater dus niet echt genezen, maar je kan het wel zo makkelijk mogelijk maken voor je lichaam om zich weer beter te voelen.
Drink genoeg water of...
Een beetje flauw, maar het is heel belangrijk: drink genoeg water. Je lichaam wilt zich makkelijk kunnen ontgiften en vocht helpt daarbij. Enkel water drinken is daarentegen niet de enige optie. Je kan zelfs beter gaan voor wat boullion. In een goede boullion zit zout en collageen. Het zout kan je bloeddruk wat verhogen, waardoor je je wat helderder kan voelen. Daarnaast houdt het zout ook de balans wat meer vast als je veel water hebt gedronken. Het liefst zou je een mengsel willen van suiker, zout en water zoals bij ORS. ORS is een middel dat wordt gebruikt bij diarree, maar is ook makkelijk zelf te maken. Het recept is het volgende:
- 18 gram suiker (= 8 klontjes)
- 3 gram keukenzout (= 1 theelepel)
- 1 liter drink-water
Los de suiker en zout op in het water. That's it. De samenstelling van het suiker en zout in het water zorgt voor de optimale manier om vocht op te nemen in jouw cellen. Vandaar dat veel sportdrankjes lichtzout kunnen smaken. Ze houden zich ook aan een dergelijke verhouding.
Kom in beweging
Je wilt eigenlijk zodra je genoeg slaap en water hebt gehad, zo veel mogelijk gaan bewegen. Dat betekent niet dat je meteen naar de cross-fit moet, maar probeer bijvoorbeeld een lang stuk te wandelen of een middagje naar de sportschool te gaan (voor krachttraining, geen cardio). Doordat je lichaam in beweging komt, zal je doorbloeding en metabolisme flink ingezet worden en wordt je lichaam sneller ontgift. Denk daarbij er wel aan om genoeg water te drinken of een sportdrankje. Het blijft extreem belangrijk om je lichaam te verzorgen met genoeg vocht.
Denk aan wat je eet
Uit mijn studententijd weet ik dat ik veel sneller dan anderen over mijn nek kan gaan van alcohol. Excuses voor de oversharing. Op zo'n moment had ik niet zoals anderen een behoefte aan een vette hap. Dit was het laatste waar ik aan dacht. Ik zou het liefst alleen sushi willen eten en later kwam ik erachter waarom. Wanneer je zoals ik last hebt van een Asian flush, krijgt je lichaam te maken met een hoge dosis aan zure toxische stoffen. Jouw maag wordt op zo'n moment erg gevoelig en wilt het liefst alle dingen (vooral zware vette en zure dingen) er weer uitgooien. Het beste is iets neutraals (rijst) en iets van nature vets (avocado of rauwe vis). Hoe decadent het dus ook klinkt, zou sushi op zo'n moment niet de gekste optie zijn.
Denk eraan om geen 'reparatie-biertje' te drinken. Alcohol kan ervoor zorgen dat je misschien in de roes blijft, maar je lichaam moet op een gegeven moment toch alles verwerken. Het is zwaarder als je continu in een staat blijft waarbij je lever de drank moet verwerken.
Denk eraan dat er geen magisch middeltje is om alcohol 'goed' of 'gezond' te maken. Ik geloof niet dat een lang en gezond leven te wijden valt aan een dagelijkse borrel. Er zijn genoeg risico's aan het drinken van alcohol, varierend van het ontwikkelen (of onderdrukken) van mentale problemen tot het ontwikkelen van fysieke gezondheidsproblemen. Voor mij is het belangrijk dat iedereen bewust drinkt.